แค่"ไม่ยึดมั่น" นั้นยังไม่พอ : กลอนคติธรรม
๏ ความหิว คือโรค ชวนโศกยิ่ง.......................ความจริง คือสิ่ง แถลงไข
ตกระกำ ลำบาก เจ็บป่วยไข้..........................ถึงไม่ ยึดมั่น (ก็)บันดาลทุกข์(อยู่ดี)
๏ ความร้อน หนาวเย็น เป็นสิ่งคล้าย................ทำร้าย กายสลด หมดสนุก
(นานา)ปัญหา ชีวี ปรี่โรมรุก..........................มีใคร ไม่(รู้สึก)ทุกข์ ทรมาน?
๏ การถูก กดขี่ ที่ข่มเหง................................(หาก)ไม่เพ่ง พินิจ พิษฐาน
ฤาจะ ปราศทุกข์ โถมรุกราน?........................(มี)ใครกล่าว เล่าขาน อย่างชาญชัย?(กล้าพูด)
๏ เมื่อกาย ล้นทุกข์ (ใจ)ใครสุขเล่า?................คนเรา (ย่อม)รู้ดี มิสาไถย
(ความ)สัมพันธ์ ของกาย เชื่อมจิตใจ...............คู่กัน ตลอดไป ไม่เปลี่ยนแปลง
๏ แค่"ไม่ ยึดมั่น" นั้น(ยัง)ไม่พอ......................(ชีวิต)ต้องก่อ ต้องสร้าง ทางแสวง
ที่สุด พุทธองค์ ทรงแสดง.............................แจ่มแจ้ง อริยมรรค ๘ ประการ
๏ เริ่มต้น ตรงสัม มาทิฐิ(ความเห็นชอบ)............ดำริ(ชอบ) เจรจา(ชอบ) จงประสาน
ทำ(ชอบ)เลี้ยง ชีพ(ชอบ)เพียร(ชอบ) เธียรบันดาล....ระลึก(ชอบ) ตั้งมาน(จิตชอบ) ชาญมรรคา
๏ อริยะ สัจ๔ ชี้แยบยล..................................ขจัดโค่น ต้นเหตุ เฉทตัณหา
(เป็น)หนทาง สร้างสัจ อัจฉรา.........................อย่ามัว แต่บ้า (กำจัด)อุปาทาน(อย่างเดียว)
๏ รูัจัก วิธี ครองชีวิต(เสียก่อน)*........................ค่อยคิด ประกาศ ประหัตประหาร
(จะ)หลุดพ้น จากทุกข์ ทรมาน(อย่างถาวร)........(ต้อง)ดับ(สนิท)สิ้น สังขาร ตลอดไป**ฯ
*หลายคนตั้งแต่เกิดมา ยังไม่เคยทำงานเลี้ยงตัวเองเลย พึ่งพาคนอื่นมาตลอด หรือบางคนก็ล้มเหลวในชีวิต แต่เที่ยวมาสอนคนอื่นเรื่องการดำเนินชีวิต
**ตราบที่ยังเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในวังวนของวัฏสงสาร ย่อมไม่มีทางหลุดพ้นจากความทุกข์
๑๐ มกราคม ๒๕๖๘
อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท สุขวรรคที่ ๑๕
๕. เรื่องอุบาสกคนใดคนหนึ่ง [๑๖๑]
.........
พระศาสดาเสด็จกลับประทับยืนอยู่แล้วเทียว ตรัสถามว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอพูด อะไร กัน?" ทรงสดับเนื้อความนั้นแล้ว
ตรัสว่า "อย่างนั้น ภิกษุทั้งหลาย เราคิดว่า ‘เราเมื่อมาสิ้นทางกันดาร ๓๐ โยชน์ เห็นอุปนิสัยของอุบาสกคนนั้นแล้วจึงมา', อุบาสกนั้นหิวยิ่งนัก ลุกขึ้นแต่เช้าตรู่แล้วเที่ยวไปหาโคในป่า แม้เมื่อเราแสดงธรรมอยู่ ก็ไม่อาจบรรลุได้ เพราะความเป็นทุกข์อันเกิดแต่ความหิว จึงได้กระทำอย่างนี้ ภิกษุทั้งหลาย ด้วยว่าชื่อว่าโรค เช่นกับโรค คือความหิวไม่มี"
ดังนี้แล้ว จึงตรัสพระคาถานี้ว่า :-
ตรัสว่า "อย่างนั้น ภิกษุทั้งหลาย เราคิดว่า ‘เราเมื่อมาสิ้นทางกันดาร ๓๐ โยชน์ เห็นอุปนิสัยของอุบาสกคนนั้นแล้วจึงมา', อุบาสกนั้นหิวยิ่งนัก ลุกขึ้นแต่เช้าตรู่แล้วเที่ยวไปหาโคในป่า แม้เมื่อเราแสดงธรรมอยู่ ก็ไม่อาจบรรลุได้ เพราะความเป็นทุกข์อันเกิดแต่ความหิว จึงได้กระทำอย่างนี้ ภิกษุทั้งหลาย ด้วยว่าชื่อว่าโรค เช่นกับโรค คือความหิวไม่มี"
ดังนี้แล้ว จึงตรัสพระคาถานี้ว่า :-
๕. | ชิฆจฺฉา ปรมา โรคา | สงฺขารา ปรมา ทุกฺขา |
เอตํ ญตฺวา ยถาภูตํ | นิพฺพานํ ปรมํ สุขํ. | |
ความหิวเป็นโรคอย่างยิ่ง, สังขารทั้งหลายเป็นทุกข์อย่างยิ่ง, | ||
บัณฑิตทราบเนื้อความนั่นตามความจริงแล้ว (กระทำให้ | ||
แจ้งซึ่งพระนิพพาน) เพราะพระนิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง. |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น